Dla jakich koni będzie odpowiednia? Kiedy i jak ją stosować?

Lucerna jest bardzo popularnym dodatkiem do diety koni. Najpopularniejszym jej źródłem wydają się sieczki dla koni, ale dociekliwi właściciele koni wiedzą, że jest także częstym składnikiem pasz dla koni. To specyficzne właściwości tej rośliny sprawiają, że jest tak cenionym składnikiem jadłospisu koni. Wysokiej jakości białko, duża zawartość dobrze strawnego włókna, wysoki poziom wapnia, smakowitość i zawartość witamin to cechy, które determinują użycie lucerny w żywieniu koni.
Czy wiemy jednak jak ją stosować, a przede wszystkim w jakich sytuacjach i dla jakich koni jest odpowiednia?

Jakim koniom podawać lucernę?

- konie rosnące – z uwagi na wysoką jakość białka (czym jest białko wysokiej jakości pisaliśmy tutaj) W szczególności konie rosnące intensywnie, czyli do 2 lat, potrzebują dużych ilości aminokwasów dostarczanych w pożywieniu, gdyż są one budulcem praktycznie wszystkich tkanek w organizmie. Jednak pamiętać należy, że koń dość aktywnie rośnie do 5’tego (a nawet 6’stego) roku życia i w tym czasie jego żywienie także powinno być bilansowane bardzo uważnie. Tym bardziej jeśli koń pracuje,

- klacze źrebne i laktujące – wielu właścicieli koni boryka się z problemem chudnięcia u klaczy w ciąży i karmiących. Czasem powodem takiego stanu rzeczy jest zbyt mała podaż energii, ale najczęściej powodem jest właśnie ilość i jakość białka, które pobiera klacz. Klasycznym przykładem są przyszłe mamy dostające siano bez ograniczeń i sporo kilogramów owsa, a mimo tego mające problem z utrzymaniem prawidłowej wagi. Oczywiście problem może być bardziej złożony, ale wprowadzenie lucerny do jadłospisu takiej klaczy jest stosunkowo bezpiecznym pierwszym krokiem w kierunku ulepszenia jej diety,

- konie pracujące – ich zapotrzebowanie na wysokiej jakości białko spowodowane jest potrzebą regeneracji tkanek po wysiłku oraz rozrostem masy mięśniowej,

- konie starsze – zmiana metabolizmu i możliwości przyswajania składników odżywczych wraz z wiekiem wymaga wprowadzenia modyfikacji w dawce żywieniowej koni starszych. Dodatek lucerny jest świetnym wyborem dla takich koni,

- konie z chorobą wrzodową (EGUS) – zarówno aktywny stan chorobowy, jak i zaleczony i skłonność do powstawania wrzodów żołądka determinuje konieczność wprowadzenia specjalnej diety. Podawanie lucerny jest jednym z najczęściej zalecanych komponentów w takich sytuacjach.

Kiedy stosować lucernę?

- w celu polepszenia jakości białka w diecie - o czym wspomniano powyżej,

- w celu dodania energii – opcja dla koni, których dieta musi bazować na włóknie. Lucerna, w porównaniu na przykład do siana, ma mniejsza zawartość włókna niestrawnego, z kolei większą włókna łatwo fermentującego, co powoduje, ze jej ładunek energetyczny jest wyższy. włókno paszą treściwą lub jako osobny posiłek,

- w celu zwiększenia masy ciała konia (na przytycie) – jej dobra strawność i smakowitość sprzyjają tyciu,

- w celu spowolnienia pobierani paszy treściwej i polepszenia przeżuwania paszy – sieczka z lucerny doskonale nadaje się w tym celu (choć można użyć także sieczek z traw i ziół). Badania wykazały, że udział sieczki wymieszanej z posiłkiem treściwym musi wynosić minimum 20%, by spełnić swoje zadanie. Tutaj ciekawostka: konie zjadają kilogram paszy treściwej w ciągu około 10 minut, natomiast kilogram siana w przeciągu około 45 minut,

- w celu ochrony układu pokarmowego przed chorobami - podawać dużą garść lub dwie sieczki bezpośrednio przed jazdą, by zapobiegać powstawaniu wrzodów w bezgruczołowej części żołądka, a także podawać lucernę przed posiłkiem treściwym, gdy koń nie ma w danym momencie dostępu do siana,

- w celu polepszenia jakości podawanej paszy objętościowej (siana) - jeśli siano jest słabej jakości (nie ma koloru zielonego, a łodyżki są albo bardzo cienkie, albo bardzo zdrewniałe) dodatek lucerny polepsza jego skład odżywczy. Jest to istotne z punktu widzenia poprawnego bilansowania dawki pokarmowej konia, gdyż posiłki objętościowe (siano) powinny dostarczać do diety konia gros składników odżywczych,

- w celu polepszenia jakości podawanej paszy treściwej – jeśli pasza ma niską zawartość włókna surowego,

- w celu zbilansowania dawki pokarmowej pod kątem stosunku wapnia do fosforu.

Jak podawać lucernę koniom?

- do każdego posiłku – jeśli składniki odżywcze zawarte w lucernie mają być dobrze przyswojone lepiej rozłożyć ich podaż równomiernie w ciągu dnia,

- po treningu – jeśli chcemy wesprzeć regenerację organizmu i rozrost tkanki mięśniowej. Dobrze znana sportowcom zasada, by po treningu zjeść posiłek białkowy, ma zastosowanie także u koni,

- do siana - lucernę można wymieszać z sianem, co wzbogaci skład odżywczy posiłku objętościowego a dodatkowo urozmaici czas spędzony w boksie. Konie bardzo lubią smak lucerny, więc poszukiwanie jej łodyg i granulek na pewno będzie dla nich smakowitym zajęciem. Pamiętać trzeba jednak, że jeśli podajemy lucernę która nie ma zgranulowanych frakcji drobnych ( tak jak nasze sieczki na przykład Nuba Pure Lucern), narażamy się na straty. Drobne listki i kruche łodyżki mogą zostać wydmuchane w ściółkę, lub rozproszyć się w sianie,

- przed jazdą – dla koni ze skłonnością do powstawania wrzodów żołądka. Dawka lucerny wypełnia żołądek i neutralizuje kwasy żołądkowe,

- zamiast paszy treściwej – jeśli chcemy lub musimy zrezygnować z posiłków treściwych obfitujących w ziarna zbóż (tym samym skrobię) możemy zastosować sieczki bazujące na lucernie, ale takie które stanowią w pełni zbilansowany posiłek. Tutaj polecamy naszą sieczkę Nuba Hoo&Shine Chaff, która może być podawana koniom o szczególnych wymaganiach, ale stanowi także świetną paszę dla wszystkich grup koni,

- zwilżoną – lucerna to roślina z dużą ilością liści i kwiatów, które po wysuszeniu kruszą się i pylą. Dla koni z wrażliwym układem oddechowym warto lucernę zwilżyć wodą lub podawać z mokrym posiłkiem. Można też zastosować lucernę, która ma postać sieczki z granulatem (taką jak Nuba Pure Lucern Chaff). Taka lucerna jest przesiana, czyli drobne frakcje są oddzielone i zgranulowane. Ewentualnie można zastosować lucernę w całości zgranulowaną, ale należy mieć świadomość, że przeżywanie paszy w formie granulatu różni się od przeżuwania sieczki.

Bez względu na powód wprowadzenia lucerny do diety naszego konia pamiętać należy o poprawnym zbilansowaniu całej dawki pokarmowej, a w szczególności wapnia i fosforu.