> > Żołędzie i dąb w żywieniu koni

Najczęściej kupowane

Wszystkie bestsellery

Czy konie mogą jeść żołędzie? Czy dąb jest szkodliwy dla koni?



Właściciele ośrodków jeździeckich często zastanawiają się czy dąb to odpowiednia roślina do posadzenia w okolicy stajni. Dylemat ten nie omija także właścicieli koni, którzy zwracają uwagę na dęby rosnące na pastwisku lub na jego granicy. Dęby to majestatyczne i długowieczne drzewa o wielu odmianach. Sadzone w gospodarstwach, a także dziko rosnące mogą być potencjalnym zagrożeniem dla koni. Szczególnie ich owoce - żołędzie.

Czy żołędzie są trujące dla koni?

Dąb – roślina szkodliwa dla koni

    Toksyczność tego gatunku drzewa wynika z występowania kwasów taninowych i galusowych, które mogą spowodować poważne uszkodzenie układu żołądkowo-jelitowego i nerek. Największe ilości tych substancji znajdują się w niedojrzałych żołędziach, a także młodej korze i liściach. Im starszy twór tym mniejsze nasycenie szkodliwych substancji. Poszczególne konie mogą być bardziej podatne niż inne, a toksyczność żołędzi jest zmienna, więc uwaga na podszepty „Mój koń w zeszłym roku zjadł i nic mu nie było.” Zatrucie żołędziami może być potencjalnie śmiertelne. Poważne skutki zdrowotne zwykle spowodowane są spożywaniem dużych ilości żołędzi, liści dębu lub gałęzi. Zjedzone przypadkowo, w niewielkich ilościach nie powinny powodować u właścicieli koni paniki, szczególnie w połączeniu z dużą ilością siana, trawy i wody. Należy uważnie obserwować konia i skonsultować się z lekarzem weterynarii. Co ciekawe istnieją niepotwierdzone opinie, że niektóre konie mają skłonność do uzależniania się od żołędzi. Początkowo spożywają je w niewielkich ilościach, z czasem coraz częściej i więcej doprowadzając się w końcu do stanu chorobowego.

Objawy zatrucia

Biegunka, zaparcia, chudnięcie, kolka, przebarwienia moczu, uszkodzenie nerek, odwodnienie, opoje (puchnięcie nóg).
 

Diagnoza i postępowanie

      Diagnoza może być trudna, chyba że mamy pewność, że koń spożył żołędzie lub liście i gałęzie dębu. Czasami resztki żołędzi można znaleźć w odchodach. Przy stwierdzonym zatruciu podaje się aktywowany węgiel drzewny, by wchłonął toksyny z jelit i umożliwił ich wydalenie z organizmu. Ponieważ odwodnienie jest powszechnym objawem toksyczności żołędzi, często stosowane jest dożylne uzupełnienie płynów. Pomaga to w walce z utratą płynów w wyniku biegunki i wpływa łagodząco na potencjalną niewydolność nerek, częstą w takiej sytuacji. Podanie kroplówek nawadniających wspomaga także układ krążenia i zapobiega wstrząsowi występującemu w ciężkich przypadkach zatrucia żołędziami. Z uwagi na niewątpliwy szok dla flory bakteryjnej jelit istotne jest także podawanie koniom probiotyków.
 

Jak uniknąć zatrucia u konia?

     Sprawdzenie pastwisk pod kątem występowania dębów to podstawa. Jeśli dęby rosną przy stajni, a poza terenem wypasania, ważne jest uświadomienie osób zajmujących się końmi o potencjalnym szkodliwym wpływie tej rośliny. Natomiast jeśli dęby rosną na pastwisku, gałęzie musza być poza zasięgiem koni - czy to ogrodzone czy przycięte. Jeśli dęby rosną poza ogrodzeniem warto po burzy sprawdzić i ewentualnie usunąć złamane gałęzie i opadłe żołędzie. Po silnych wiatrach może ich opaść tak wiele, że spożycie spowoduje zatrucie. Ryzyko spożycia liści czy owoców jest większe na pastwiskach ubogich w trawę, choć niektóre konie rozwijają ekstremalne upodobania do żołędzi i liści dębu. Czekają, aż spadną z drzewa, a inne pokarmy zostaną zlekceważone (wspomniane wyżej uzależnienie).

    Szkodliwych roślin w otoczeniu koni niestety nie brakuje. Ozdobne rośliny jak rododendron czy bukszpan, a także rosnące często niedaleko stajni buk, cis czy tuje są dla koni toksyczne. Choć konie pobierają rośliny trujące zazwyczaj niechętnie, to ryzyko istnieje i jest tym większe im sposób utrzymania jest mniej zgodny z naturalnym. Pamiętajmy, by obserwować naszych podopiecznych i reagować na każde podejrzane zachowanie. Czasem „leniwy” podczas treningu koń może okazać się po prostu chory.

Żródła:
Helmut Meyer, Manfred Coenen, Żywienie koni, Warszawa 2003
Mellisa Offord, Plants Poisonous to Horses, An Australian Field Guide [Authorized by Australian Government] RIRDC Publication No 06/048, 2006
Sue Devereux, The Veterinary Care of the Horse, J.A. Allen, 2006